Bizi instagram adresimizden takip edebilirsiniz. "@tarihinicinden4" takip etmeyi unutmayın!!!
"Hatay benim şahsi meselemdir."
GAZİ MUSTAFA KEMAL ATATÜRK
Fransızlar 1918'de imzalanan Mondros Mütarekesi'ne dayanarak, İskenderun'a asker çıkarmışlar ve iki ay içinde Antakya ile birlikte büyün Hatay işgal edilmişti. Fransa ile çatışmaları durduran Ankara İtilafnamesi, Misakı Milli sınırları içinde yer alan Hatay'ı Türkiye sınırı dışında bıraktı.
Hatay Meclisi 29 Haziran 1939'da yaptığı olağanüstü toplantıda oybirliği ile Anavatana katılma kararı aldı. TBMM 30 Haziran günü yaptığı toplantıda Hatay'ın Türkiye'ye katılışını onayladı.
Antakya, İskenderun, Reyhanlı, Kırıkhan, Altınözü ve Samandağı ilçeleri "İskenderun Sancağı" adıyla Fransa mandası altındaki Suriye'ye bırakıldı. Böylece Türkiye-Suriye sınırı Hatay ili hariç olmak kaydıyla belirlenmiştir. Ankara Antlaşması'na rağmen Türk-Suriye ilişkilerinde Hatay bölgesi sorun olmaya devam etmiştir.
Lozan'dan arta kalan Osmanlı borçları sorunu halledildikten sonra, Türk-Fransız ilişkileri dostane bir şekilde ilerledi. 1932-1939 döneminde Türkiye ile Fransa arasında tek bir olay kalmıştı o da Hatay meselesidir. 9 Eylül 1936 yılında Fransa'nın Suriye'ye bağımsızlık vermesi ile Hatay Suriye'ye devredildi. Bu olay Fransa ile gerginlik yarattı ve Fransa'ya nota verildi.
Türkiye 9 Ekim 1936'da Suriye'ye nota vererek Hatay Sancağı'na bağımsızlık verilmesini talep etti. Konu Milletler Cemiyeti'ne götürüldü. 14-16 Aralık 1936'da toplanan Milletler Cemiyeti, Hatay meselesi için üç kişilik heyet tayin etti. Ocak 1937 yılında tekrardan toplanan Milletler Cemiyeti, İskenderun ve Hatay'ın iç işlerinde bağımsız, fakat dış işlerinde Suriye'ye bağlı kalacağını belirtti.
Haziran 1938'de Türkiye ile Fransa arasında Hatay'ın güvenliğini sağlamak amacıyla 2.500 Türk ve 2.500 Fransız askeri gönderilmesine ilişkin bir antlaşma yapıldı. 5 Temmuzda ilk Türk birlikleri Hatay'a gönderildi. 22 Ağustos 1938'de yapılan seçimler sonucunda Hatay parlamentosu oluşturuldu.
Hatay parlamentosunda 22 Türk, 9 Alevi Arap, 5 Ermeni, 2 Sünni Arap, 2 Ortodoks Rum temsilci bulunuyordu. 2 Eylül 1938'de toplanan Meclis, Hatay Cumhuriyetinin kurulduğunu ilan etti ve cumhurbaşkanlığına Tayfun Sökmen seçildi.
Bizi instagram adresimizden takip edebilirsiniz. "@tarihinicinden4" takip etmeyi unutmayın!!!