Ana içeriğe atla

KUBİLAY'IN ŞEHİT EDİLMESİ 23 ARALIK 1930

  Bizi instagram adresimizden takip edebilirsiniz. "@tarihinicinden4" takip etmeyi unutmayın!!!
  Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın kendisini feshinden kısa bir süre sonra Menemen İlçesinde gerici nitelikte bir ayaklanma çıkmıştır. Dördü Mehmet, ikisi Hasan adlarını taşıyan ayaklanmanın elebaşları, Manisa'da bir müddet faaliyet gösterdikten sonra Menemen'e doğru yola çıkmışlardır.
   İçlerinden mehdilik iddiasında bulunan Derviş Mehmet adamları ile birlikte 23 Aralık sabahı Menemen Çarşı Camine gelmiştir. Cami cemaatine sabah namazından sonra mehdi olduğu iddiası ile dini propaganda yapıp halkı kendilerine katılmaya zorlamışlardır. Kısmen yeterli sayıya ulaştıklarını düşünerek Belediye Meydanında toplanmışlar ve yeşil bayrak açarak şeriat ilan etmeye kalkışmışlardır.
    Jandarma komutanı durumu öğrenmesinin ardından askeri birliklerden yardım istemiş, Menemen'de bulunan 43. Piyade Alay Kumandanlığında görevli Asteğmen MUSTAFA FEHMİ KUBİLAY hızla görev yerine gelmiştir. Kubilay'ın tüfeğinde uyarı ateşlerinde kullanılan manevra fişekleri vardı, açılan ateşle kendilerine kurşun işlemediğini iddia eden isyancılar açtıkları ateşle Kubilay'ı yaralamıştır. Cami bahçesine sığınan Kubilay, Derviş Mehmet tarafından bağ bıçağı ile başı kesilerek şehit edilmiştir. Yardımına koşan mahalle bekçileri Hasan ve Şevki açılan ateş sonucu şehit düşmüştür.
    Olay yerine gelen askeri birliklerle yapılan çatışma sonucunda Derviş Mehmet ve adamlarından ikisi olay yerinde öldürülmüştür. Ayaklanmanın ardından 31 Aralık'ta Bakanlar Kurulu tarafından Menemen , Aydın ve Balıkesir kazalarında sıkıyönetim ilan edilmiştir. 1 Ocak 1931'de olaya müdahil olanları yargılamak üzere 1. Kolordu Kumandan Vekili Mustafa Paşa başkanlığında askeri mahkeme kurulmuştur.
    Sonradan Kubilay  İlkokulu adını alacak olan Menemen Zafer İlkokulu boşaltılarak askeri mahkemenin emrine verilmiştir. Yargılama 20 gün sürmüş, 3 Şubat'ta kararlar açıklanmıştır. 27 Sanık beraat etmiş, 41 suçlu çeşitli sürelerde hapis cezasına çarptırılmış ve 36 suçluya idam cezası verilmiştir. Bunlardan 34'ü Meclisçe   onanarak infaz edilmiştir.
    Cumhuriyet inkılabının ilk şehidi olan Kubilay'ın bu şekilde öldürülmesi başta Atatürk olmak üzere kamuoyunda tepki ile karşılanmış, İstanbul'da olayı protesto mitingi düzenlenmiş, Ankara Türk Ocakları merkezinde anma toplantısı yapılmıştır.
    Asıl adı Mustafa Fehmi olan Kubilay 1906'da Adana'nın Kozan ilçesinde doğmuştur, İlkokulu Aydın'da, öğretmen okulunu Bursa'da tamamladıktan sonra 1926'da Aydın'da öğretmenliğe başlamış, askerlik görevini yapmak üzere 1929'da Yedek Subay okulu'na alınmıştır. Okuldan mezun olduktan sonra Menemen'deki 43. Piyade Alay Komutanlığı'na atanmıştır. Şehit edildiğinde henüz 24 yaşında olan Kubilay evli ve bir buçuk yaşında bir çocuk babasıydı.
Bizi instagram adresimizden takip edebilirsiniz. "@tarihinicinden4" takip etmeyi unutmayın!!!